انتخاب رشته دانشگاهی | معرفی رشته مهندسی کشاورزی
در این مطلب به بررسی انتخاب رشته مهندسی کشاورزی در شاخه ریاضی و فیزیک پرداخته ایم. در این مطلب اطلاعات کاملی از رشته، دروس و موقعیت بازار کار رشته مهندسی کشاورزی بدست می آورید.
هدف این رشته استفاده از آب در کشاورزی است. بنابراین یک مهندس آب باید با آب و ویژگی‌های آن، طریقه استحصال آب، طریقه انتقال آب به محل مصرف و طریقه مصرف آب آشنا باشد و برای تسلط به موارد فوق لازم است که از دانش‌های دیگری از قبیل زمین‌شناسی، هواشناسی، خاک‌شناسی، گیاه‌شناسی، طراحی و ساخت تأسیسات آبی و مکانیزم مصرف آب توسط خاک و گیاه اطلاع داشته باشد. به عبارت دیگر این گرایش ، علم آب و خاک است و دانشجویان درباره نحوه رساندن آب تا مزرعه توسط کانال‌ها یا لوله‌های انتقال آب و شبکه‌های توزیع آب در زمین زراعی، تأمین نیاز محصولات زراعتی و باغی با روش‌های مختلف آبیاری، خارج ساختن آب‌های اضافی از پیرامون ریشه به منظور تنفس ریشه گیاه توسط شبکه‌های زهکشی و احداث سدهای انحرافی و خاکی برای آبیاریِ کشاورزی آموزش می‌بینند.
مهندسی اقتصاد کشاورزی، قوانین کلان اقتصاد را در بخش کشاورزی پیاده می‌کند تا بتوان از امکانات و منابع موجود بهترین استفاده را کرد و بیشترین سود را به دست آورد. به عبارت دیگر در این علم مسائل اقتصادی در بخش کشاورزی اعمال می‌شود تا با استفاده از منابع موجود اعم از زمین، آب، کود، بذر، نیروی انسانی و سرمایه حداکثر محصول و حداکثر سود به دست آید. این رشته تلاش می‌کند از یک سو فعالیت کشاورزان و مدیران واحدهای کشاورزی را بهینه کند و از سوی دیگر در بهبود برنامه‌ریزی سیاستمداران و مدیران دولتی در بخش کشاورزی نقش داشته باشد.درباره تفاوت دو رشته اقتصاد گرایش اقتصاد کشاورزی و مهندسی کشاورزی گرایش اقتصاد کشاورزی باید گفت که هر چند دروس اختصاصی هر دو رشته یکی است، اما دانشجویان رشته اقتصاد گرایش اقتصاد کشاورزی پایه رشته تحصیلی‌شان بر علم اقتصاد استوار است و دانشجویان رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی پایه دروسشان بر دانش کشاورزی استوار شده است به عبارت دیگر دانشجوی اقتصاد کشاورزی با دانش کشاورزی و عوامل طبیعی از قبیل آب، خاک و هوا آشنایی لازم را ندارد.
محاسبه ماشین‌های مورد نیاز برای یک مزرعه و نگهداری و رسیدگی به تعمیرات و برنامه‌ریزی برای زمان و نحوه کار ماشین‌های مورد نظر به وسیله فارغ‌التحصیل این رشته انجام می‌گیرد. به عبارت دیگر مهندسی ماشین‌های کشاورزی، کاربرد مهندسی مکانیک در کشاورزی است و هدف آن تربیت کارشناسانی است که بتوانند در زمینه‌های کاربرد، نگهداری، تعمیر و ترویج ماشین‌های کشاورزی، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، مکانیزاسیون کشاورزی و مجری و ارزیاب پروژه‌های عملیاتی فعالیت نمایند.
رشته‌های مهندسی کشاورزی
- مهندسی مکانیزاسیون کشاورزی
- مهندسی مکانیک بیوسیستم
- مهندسی منابع آب
- مهندسی زراعت و اصلاح نباتات
- مهندسی باغبانی
- مهندسی گیاه پزشکی
- مهندسی علوم خاک
- ترویج واموزش کشاورزی
- مهندسی علوم دامی
- مهندسی منابع طبیعی دارای دو رشته ۱. مرتع و ابخیزداری ۲. جنگداری
درس‌های رشته مهندسی کشاورزی در طول تحصیل :
دروس مشترک در گرایش‌های آب، اقتصاد کشاورزی و ماشین‌های کشاورزی:
ریاضیات عمومی ، فیزیک عمومی ، شیمی عمومی ، آمار و احتمالات ، برنامه‌نویسی کامپیوتر، هواشناسی، آبیاری عمومی ، اقتصاد کشاورزی ، خاک‌شناسی عمومی ، زراعت عمومی، مسّاحی و نقشه‌برداری ، باغبانی عمومی ، عملیات کشاورزی، زراعت غلات ، آشنایی با کامپیوتر.
دروس تخصصی مهندسی کشاورزی ـ آب :
استاتیک، مقاومت مصالح ، هیدرولیک ، نقشه‌برداری ، طراحی سیستم‌های آبیاری ، اصول زهکشی ، هیدرولوژی آب‌های سطحی ، آب‌های زیرزمینی، مهندسی زهکشی ، پمپاژ و ایستگاه‌های پمپاژ، تأمین آب شرب روستاها، مصالح و روش‌های ساختمانی، هیدرولیک انهار، طراحی ساختمان‌های انتقال آب، حفاظت آب و خاک ، اقتصاد مهندسی.
دروس تخصصی مهندسی اقتصاد کشاورزی :
بازاریابی محصولات کشاورزی ، اقتصاد خرد، اقتصاد کلان، اقتصاد ریاضی، اقتصادسنجی ، مدیریت مزرعه ، اقتصاد منابع طبیعی ، تهیه و ارزیابی طرح‌های کشاورزی ، روش تحقیق ، اقتصاد توسعه و سیاست کشاورزی، حسابداری، اقتصاد تولید.
دروس تخصصی گرایش ماشین‌های کشاورزی :
استاتیک، مقاومت مصالح، دینامیک، مکانیک سیالات، ترمودینامیک، نقشه‌کشی صنعتی، طراحی اجزای ماشین، مواد ساختمانی ادوات کشاورزی، تکنولوژی موتور، شناخت و کاربرد تراکتور، ماشین‌های کشاورزی ، برق و الکتریسیته.
آشنایی با شغل مهندسی کشاورزی
اگر عاشق طبیعت هستید و از فکر کردن به گیاهان، خاک و هرچیزی که راجع به کشاورزی است لذت می برید و تا حالا بارها به انجام کارهای کشاورزی به صورت علمی فکر کرده اید شغل مهندسی کشاورزی بسیار برای شما مناسب است.
مهندس کشاورزی فعالیت های مختلفی را انجام می دهد. او به توسعه استفاده از ماشین آلات کشاورزی و پیاده سازی فرآیندهای صحیح و علمی کشاورزی، باغبانی و جنگلداری می پردازد. مهندس کشاورزی باید دارای دانش و مهارت کافی برای کار کردن در صنایع مختلف کشاورزی و یا بخش بازرگانی و تجارت محصولات کشاورزی باشد.
مهندس کشاورزی کمک می کند تا کشاورزی هرچه بیشتر، با ثبات، امن و سازگار با محیط زیست شود. او روش ها و فن آوری های مختلف را به منظور افزایش محصول، بهبود استفاده از زمین و مراقبت از منابع و مواد اولیه مثل بذر، کود، آب، آفت کش ها و سوخت، تجزیه و تحلیل و بررسی می کند. مهندس کشاورزی استراتژی های مناسب را به منظور حفظ سلامت و امنیت کشاورزان، جانوران محیطی و محصولات تولید شده کشاورزی پیشنهاد می دهد.
مهندس کشاورزی روش ها و ابزارهای خاصی را به منظور آماده سازی زمین و عملیات کاشت و برداشت، طراحی و به شرکت های تخصصی و کشاورزان ارائه می کند. او به منظور ساخت و توسعه تجهیزات و ابزارآلات هوشمند، فن آوری های نوین نرم افزاری و سخت افزاری را با هم ادغام کرده و به طور مداوم راه های بهتر را برای کاهش تلفات محصول در زمان برداشت، بسته بندی، انبار، فرآوری و توزیع بررسی کرده و در صنایع مرتبط به کار می برد. مهندس کشاورزی کسی است که برای سیستم سرمایشی، گرمایشی، رطوبت و تهویه انبار نگهداری محصولات، برنامه ریزی و فعالیت می کند.
ساعت کاری مهندس کشاورزی معمولا به صورت تمام وقت است البته برخی از آنها به دلیل نوع فعالیت شان، ساعت کاری مشخصی ندارند و گاهی ساعات زیادی مشغول کارند. مهندس کشاورزی باید بتواند در مکان های گوناگون از جمله مزارع، آزمایشگاه ها یا شرکت های کشاورزی و در شرایط مختلف آب و هوایی کار کند.
در ادامه با وظایف مهندس کشاورزی ، مهارت و توانمندی های مورد نیاز مهندس کشاورزی ، تحصیلات لازم برای ورود به شغل مهندسی کشاورزی ، آینده شغلی و بازارکار مهندس کشاورزی ، درآمد مهندس کشاورزی و شخصیت های مناسب شغل مهندس کشاورزی بیشتر آشنا می شوید.
وظایف مهندس کشاورزی
- ارزیابی اثرات محیطی تولیدات کشاورزی و ارائه راهکارهای مناسب به منظور کاهش اثرات منفی زیست محیطی
- نظارت بر مراحل مختلف پروژه های کشاورزی از جمله زهکشی، اصلاح و آبیاری
- طراحی ابزار و ماشین آلات کشاورزی با کمک نرم افزارها و برنامه های کامپیوتری
- آزمایش و تست تجهیزات و ابزارآلات جدید مانند سم پاش ها، ماشین آلات برداشت و ذخیره سازی و … برای اطمینان از درستی عملکرد آنها
- هدایت و راهنمایی کشاورزان و صاحبان کسب و کارهای کشاورزی در استفاده صحیح از زمین ها به منظور تولید بهینه محصولات
- تعمیر و نگهداری ماشین آلات کشاورزی
- فراهم کردن محیطی امن و مناسب برای کار کشاورزی از طریق کنترل و نظارت بر سیستم های آبرسانی، سرمایشی، گرمایشی، تهویه و …
- طراحی و نظارت بر روش ها و فرایندهای مورد نیاز برای تولید، نگهداری و فرآوری محصولات کشاورزی
- با توجه به اندازه سازمان و یا شرکت محل کار، مهندس کشاورزی گاهی مسئولیت های مدیریت و هماهنگی فروش و بازاریابی و پشتیبانی فنی را نیز برعهده دارد.
مهارت و توانمندیهای مورد نیاز مهندس کشاورزی
- توان بالا در تحلیل اطلاعات
- رویکرد خلاقانه در حل مساله
- مهارت های عالی فنی، علمی، ریاضیات و فناوری اطلاعات
- توان برنامه ریزی کاری مناسب (مخصوصا در پست های مدیریتی)
- توان مدیریت و سازماندهی تیم های کاری (ویژه مدیران)
- مهارت ارتباطی مناسب برای ارتباط با همکاران، کشاورزان و کارگران
- به روز بودن و آگاهی از آخرین فناوری ها و پیشرفت های حوزه کشاورزی
تحصیلات لازم برای ورود به شغل مهندسی کشاورزی
فارغ التحصیلان انواع گرایش های مهندسی کشاورزی در مقطع کارشناسی یا کارشناسی ارشد با توجه به تخصص و علاقه خود می توانند وارد حوزه مربوطه در این شغل شوند.
در مقطع کارشناسی، فارغ التحصیلان از دو گروه آموزشی علوم ریاضی و فنی و علوم تجربی می توانند مهندس کشاورزی شوند.
در گروه ریاضی و فنی : مهندسی کشاورزی (گرایش های اقتصاد کشاورزی، ماشین های کشاورزی، مکانیزاسیون کشاورزی و گرایش آب)
در گروه علوم تجربی : رشته های مهندسی کشاورزی- علوم و صنایع غذایی، مهندسی کشاورزی-گیاه پزشکی، مهندسی کشاورزی-علوم باغبانی، مهندسی کشاورزی-علوم دامی و مهندسی کشاورزی-زراعت و اصلاح نباتات
همچنین در مقطع کارشناسی ارشد، فارغ التحصیلان اغلب رشته های گروه کشاورزی و منابع طبیعی نیز می توانند شغل مهندسی کشاورزی را برای کار کردن و کسب درآمد و پیشرفت انتخاب نمایند.
موقعیت شغلی مهندسی کشاورزی در ایران :
حقوق و درآمد مهندسی کشاورزی:
در سال ۹۲ حقوق و درآمد شغل های مختلف مورد بررسی قرار گرقته است. که در این بررسی، حقوق و درآمدی که برای مهندسین کشاورزی برآورد شده، از حداقل ۶۰۰۰۰۰ تومان تا حداکثر ۲۱۰۰۰۰۰ تومان در نظرگرفته شده است.