شناخت عوامل موثر بر انتخاب رشته در فرایند هدایت تحصیلی پایه نهم

شناخت عوامل موثر بر انتخاب رشته در فرایند هدایت تحصیلی پایه نهم
0 7,759

یکی از اهداف و وظایف مهم آموزش و پرورش ایجاد زمینه برای رشد همه جانبه ی فرد و تربیت انسان های سالم، کارآمد و مسئول برای ایفای نقش در زندگی فردی و اجتماعی است. در این راستا، مولفه ها و عناصر مختلفی تاثیر گذار هستند و برنامه ریزی ها و فعالیت های مختلفی نیز در این عرصه ضروری است. در اینجاست که مساله هدایت تحصیلی اهمیت بالایی دارد.

هدف های آموزش و پرورش زمانی متحقق خواهد شد که برنامه ها و محتوای دروس بر اساس نیازها ، توان ها ، رغبت ها و محدودیت های دانش آموزان تهیه و تدوین شوند . به بیان دیگر ، برنامه ریز و مشاور باید بداند که چه “موضوعی” را با چه “شیوه ای” و برای چه “سنی” تهیه و تنظیم کند. این مساله نیاز به راهنمایی و هدایت تحصیلی دارد.

راهنمایی تحصیلی چیست؟

به طور کلی منظور از راهنمایی تحصیلی کمک کردن به دانش آموزان در انتخاب دروس یا رشته های تحصیلی، آگاهی از مقررات مدرسه، آگاهی از مقررات امتحانی، بر طرف کردن مشکلات درسی و خلاصه هر مسئله و مشکلی است که ممکن است در کلاس درس و یا مدرسه برای دانش آموزان رخ دهد.

راهنمایی و هدایت تحصیلی چیست؟ غرض از راهنمایی و هدایت تحصیلی در دوره متوسطه ، هدایت دانش آموزان به مناسب ترین شاخه یا رشته تحصیلی بر اساس استعداد و علاقه آنان و به تناسب امکانات و نیازهای کشور است.

هر انسانی دارای دو گونه استعداد است: استعداد عام و استعداد خاص. هدف آموزش و پرورش اجباری (عمومی) تلاش برای شکوفایی استعدادهای عام افراد است، اما هدف آموزش متوسطه تقویت جنبه های بدیع و متفاوت افراد و شکوفایی استعداد های خاص آن هاست.

عوامل مؤثر بر انتخاب رشته در فرایند هدایت تحصیلی :

انتخاب رشته یکی از مهمترین انتخاب های هر فرد درپایان متوسطه اول( سال نهم )  و همچنین پس از پایان تحصیلات متوسطه دوم می باشد. همه ی افرادی که متقاضی ورود به آموزش عالی هستند فرآیند انتخاب رشته را تجربه کرده اند. این انتخاب به دلیل اهمیتی که در تعیین سرنوشت افراد بازی می کند تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد که به دو دسته ” بیرونی” و “درونی” تقسیم می شوند. این عوامل که کنترل برخی از آن ها تا حدودی از اختیار فرد خارج است به صورت مستقیم و غیر مستقیم انتخاب او را تحت تاثیر قرار می دهند. این اثر گذاری در مورد بعضی عوامل طولانی و در پاره ای دیگر کوتاه و آنی است. شناخت این عوامل می تواند ما را در انتخاب بهتر یاری دهد.

الف ) عوامل بیرونی :

به صورت کلی می توان عوامل بیرونی مهم و تاثیر گذار بر انتخاب رشته ی تحصیلی داوطلبان را در موارد زیر خلاصه کرد :

۱- خانواده ؛

۲- محیط آموزشی ؛

۳- افراد اثر گذار در زندگی فرد ؛

۴- گروه های همسالان ؛

۵- رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی ؛

۶- پیشرفت علوم و تکنولوژی ؛

۷- زمینه های اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی

۸- روش ورود به آموزش عالی ؛

۹- ظرفیت پذیرش ؛

۱۰- بازار کار

ب) عوامل درونی :

  کنترل عواملی که از محیط  پیرامون بر انتخاب ها و رفتارها ی ما اثر می گذارند کمی دشوار است و افراد گاهی اوقات نمی توانند اثرات آن ها را پیش بینی کنند. در مورد عواملی که به فرد باز می گردد تا حدودی چنین شرایطی صدق می کند (مانند هوش ). اما گاهی میزان تغییرپذیری آن ها در اراده فرد (مانند توانایی ها ) قرار دارد .

عوامل درونی تاثیرگذار بر انتخاب رشته شامل موارد زیر است :

  1. هوش و استعداد؛

  2. علاقه و رغبت ؛

  3. ارزش ها و نگرش ها ؛

  4. اعتقادات ؛

  5. جنس ؛

  6. توانایی و مهارت ؛

  7. ویژگیهای شخصیتی ؛

  8. اهداف و انگیزه های فردی ؛

  9. تجربیات دانش آموز ؛

  10. خودباوری و استقلال .

بنابراین به طور خلاصه عوامل موثر در انتخاب رشته تحصیلی و شغل عبارت است از :

۱- عوامل فردی (استعداد و توانایی ذهنی،علاقه و رغبت ، شرایط بدنی ،جنسیت، ویژگی های شخصیتی ،معلومات و مهارت)

۲- عوامل محیطی (خانواده، شرایط اجتماعی، اقتصادی ، اقلیمِی)

منبع : تحقیق کن

ممکن است به این مطالب نیز علاقمند باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.